Ευθειασμός ρινικού διαφράγματος

        Το ρινικό διάφραγμα είναι ένα οστεοχόνδρινο πέταλο το οποίο χωρίζει τη ρινική κοιλότητα σε δεξιά και αριστερή ρινική θαλάμη. Παίζει σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση και την εφύγρανση του εισπνεόμενου αέρα και στην μετακίνηση των σωματιδίων προς το ρινοφάρυγγα για την αποβολή τους. Στο 85% περίπου των ανθρώπων που ανήκουν στην καυκάσια φυλή, το διάφραγμα παρουσιάζει ένα βαθμό κυρτότητας (σκολίωσης). Κύριο αίτιο είναι η κάκωση της ρίνας κατά τον τοκετό και μετέπειτα πιθανοί τραυματισμοί της μύτης. Επίσης γνωρίζουμε οτι το χόνδρινο και οστέινο τμήμα του διαφράγματος έχουν διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από τη γέννηση και μετά, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται δυσμορφίες.  Η σκολίωση έχει πολλές μορφές και ως εκ τούτου αποφράσσεται είτε η μια είτε αμφότερες οι ρινικές θαλάμες. Η λειτουργία του διαφράγματος διαταράσσεται και ο αέρας δεν υπόκειται στην φυσιολογική επεξεργασία της ρινική κοιλότητας (επιτάχυνση, θερμανση, εφύγρανση).

       Η κύρια έκφανση της σοβαρής σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος είναι η δυσχέρεια στη ρινική αναπνοή. Αυτό γίνεται περισσότερο αντιληπτό στην έντονη άσκηση αλλά και στον ύπνο, όπου ο ασθενής αναγκάζεται ακουσίως να αναπνέει από το στόμα. Στη στοματική αναπνοή όμως, ο εισπνεόμενος αέρας δεν είναι σωστά επεξεργασμένος με αποτέλεσμα να ερεθίζει το φάρυγγα, το λάρυγγα και την τραχεία. Ειδικά κατά τη διάρκεια του ύπνου , λόγω της μερικής ή πληρους απόφραξης του ανώτερου αεραγωγού, μπορεί να παρατηρηθεί το σύνδρομο υπνικής άπνοιας αλλά και ροχαλητού, που μπορεί να οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε γενικά συμπτώματα  απειλητικά για την ποιότητα ζωής όπως έλλειψη συγκέντρωσης, χρόνια κόπωση, καρδιαγγειακά και αναπνευστικά προβλήματα. Για τη διαπίστωση του συνδρόμου υπνικής άπνοιας απαιτείται μια ειδική εξέταση που λέγεται πολυσομνογραφία (μελέτη ύπνου) για να εξακριβωθεί η σοβαρότητα του συνδρόμου και να υπάρχει μια μελέτη αναφοράς για την παρακολούθησή του. Ειδικά για το σύνδρομο υπνικής άπνοιας, πέρα από τη σκολίωση του ρινικού διαφράγματος θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για την απώλεια βάρους καθώς και εξακρίβωση πρόσθετων σημείων παρέμβασης όπως η υπερώα (υπερωιοπλαστική) και η ρίζα της γλώσσας.

        Το χειρουργείο του ευθειασμού του σκολιού ρινικού διαφράγματος είναι μια επέμβαση ρουτίνας για τους ΩΡΛ χειρουργούς. Γίνεται με γενική αναισθησία και περιλαμβάνει την κινητοποίηση το οστεοχόνδρινου διαφράγματος και την επανατοποθέτησή του στο κέντρο της ρινικής κοιλότητας.  Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στον βλεννογόνο του διαφράγματος διότι αποτελεί την κύρια τροφοφόρο πηγή του χόνδρου. Τοποθετούνται τέλος φύλλα σιλικόνης τα οποία σκοπό έχουν την καθήλωση του νεοσυσταθέντος διαφράγματος αλλά και την αποφυγή συμφύσεων εαν γίνει παράλληλα και καυτηριασμός κογχών.

        Ο ασθενής ανανήπτει με δύο επιπωματισμούς στη μύτη οι οποίοι αφαιρούνται μετα απο 1-2 μέρες. Κριτήριο για το χρόνο παραμονής των επιπωματισμών αποτελεί η ένταση της αιμορραγίας κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, η οποία αν και μικρή κατά κανόνα, πρέπει πάντα να ελέγχεται. Επίσης οι επιπωματισμοί αποτρέπουν τη δημιουργία αιματώματος ρινός. Τα φύλλα σιλικόνης συγκρατούνται με ένα μικρό ράμμα και αφαιρούνται μετά απο 7 ημέρες.

       Ο ασθενής μετά το χειρουργείο δεν αισθάνεται πόνο, παρά μόνο την ενόχληση των επιπωματισμών η οποία υποχωρεί αμέσως μετά την απομάκρυνσή τους από τη μύτη. Εαν νιώσει κάποιο πόνο αντιμετωπίζεται εύκολα με παρακεταμόλη. Όσο υπάρχουν οι επιπωματισμοί είναι απαραίτητη η λήψη αντιβιοτικού. Μετά την αφαίρεση και των φύλλων σιλικόνης η μύτη θα συμφορηθεί (μπουκώσει) για λίγες μέρες κυρίως λόγω των χειρισμών στο βλεννογόνο αλλα τις κρούστες που δημιουργούνται μετεγχειρητικά.

     Στη συνέχεια ο ασθενής καλείται να χρησιμοποιεί αφθονο φυσιολογικό ορό και σκευασματα που προωθούν την επούλωση (Rinopanteina, Tonimer κ.α.) για περίπου 1 μηνα, όπου θα υπάρχει και η οριστικοποίηση του μετεγχειρητικού αποτελέσματος. 

Όπως σε κάθε χειρουργείο υπάρχουν και εδώ κάποιες επιπλοκές οι ο οποίες είναι σπάνιες αλλά οφείλουμε να τις αναφέρουμε. Αυτές είναι

  • Μετεγχειρητική αιμορραγία. Αντιμετωπίζεται άμεσα ενδονοσοκομειακά.
  • Διάτρηση διαφράγματος. Οι μικρού και μεσαίου μεγέθους διατρήσεις είναι ασυμπτωματικές. Οι μεγαλύτερες (αν των 2 εκ. Διάμετρο) δημιουργούν αίσθηση ρινικής συμφόρησης.
  • Μούδιασμα κοπτήρων αν γνάθου (παροδικά) λόγω κάκωσης νευρων της ανω γνάθου.
  • Αιμάτωμα διαφράγματος και επιμόλυνση του. Αντιμετωπίζεται με παροχέτευση και άμεση χορήγηση αντιβιοτικών. Μπορεί να καταλήξει σε διάτρηση του διαφράγματος.

Κύρια αντένδειξη για το χειρουργείο είναι η αδυναμία χορήγησης ολικής αναισθησίας στον ασθενή.