Η αμυγδαλεκτομή είναι μια χειρουργική επέμβαση που περιλαμβάνει την αφαίρεση των αμυγδαλών. Οι αμυγδαλές είναι δύο μικροί λεμφοειδείς ιστοί που βρίσκονται πίσω και κάτω από την υπερώα.

Η αμυγδαλεκτομή συνήθως συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν υποτροπιάζουσα και σοβαρή αμυγδαλίτιδα, η οποία είναι η φλεγμονή των αμυγδαλών. Τα συμπτώματα της αμυγδαλίτιδας περιλαμβάνουν πονόλαιμο, δυσκολία στην κατάποση, πυρετό και πρησμένες αμυγδαλές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αμυγδαλίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως δυσκολία στην αναπνοή ή στην κατάποση. Σε παιδιά με άπνοια ύπνου και δυσκαταποσία, η αμυγδαλεκτομή είναι επιτακτική. Το ίδιο ισχύει και σε περιπτώσεις που υποπτευόμαστε κακοήθεια πχ λέμφωμα.

Η αμυγδαλεκτομή μπορεί επίσης να εξεταστεί για άτομα που εμφανίζουν άλλες παθήσεις που σχετίζονται με τις αμυγδαλές, όπως κρυπτική αμυγδαλίτιδα με κακοσμία ή υποτροπιάζοντα περιαμυγδαλικά αποστήματα. 

Η ίδια η διαδικασία συνήθως εκτελείται υπό γενική αναισθησία. Ο χειρουργός ΩΡΛ θα αφαιρέσει τις αμυγδαλές χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνικές, όπως εκτομή με “ψυχρά” εργαλεία π.χ. νυστέρι ή άλλο εξειδικευμένο όργανο που εφαρμόζει θερμότητα για την αφαίρεση των αμυγδαλών (που ονομάζεται coblation). Ενίοτε τοποθετούμε ενα ράμμα στο έδαφος της εκτομής για καλύτερη προστασία έναντι της μετεγχειρητικής αμορραγίας, η οποία αποτελεί και την πιο σοβαρή επιπλοκή του χειρουργείου. Το ράμμα αυτό πέφτει από μόνο του μετά απο επτά ημέρες συνοδεύομενο ενδεχομένως από μικροποσότητα αίματος λόγω του θρόμβου που αποκολλάται.

Μετά την επέμβαση, είναι φυσιολογικό να νιώθετε πόνο ή ενόχληση στο λαιμό για μερικές ημέρες. Ο τρόπος διαχείρισης αυτών των συμπτωμάτων, είναι κυρίως παυσίπονα και  δίαιτα με μαλακές και δροσερές τροφές για λίγες μέρες καθώς και επαρκής ενυδάτωση.Στα μικρά παιδιά είναι σημαντικό να ΜΗ δίνονται κωδεινούχα παυσίπονα επί έντονου πόνου άμεσα μετεγχειρητικά. 

Η αδενοτομή συνήθως συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν υποτροπιάζουσες λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού ή απόφραξη λόγω υπερτροφικών αδενοειδών εκβλαστήσεων.  Οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις βρίσκονται στο ρινοφάρυγγα και είναι πολύ συχνά υπερτροφικές στα παιδιά αλλά και σε ορισμένους ενήλικες (υπολειμματικές). Αυτή η διαδικασία μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση συμπτωμάτων όπως ρινική συμφόρηση, δυσκολία στην αναπνοή και χρόνιες λοιμώξεις του ωτός όπως υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα. Πολλές φορές, η αδενοτομή συνοδεύει την μυριγγοτομή και την τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού στο αυτί (βλ. Παρακάτω) για αποφυγή υποτροπών. Ειναι μια επέμβαση που διαρκεί περίπου μισή ώρα. Μετεγχειριτικά ο ασθενής είναι δυνατό να νιώσει έναν ήπιο πόνο αλλά αντιμετωπίζεται με απλά παυσίπονα. Η αιμορραγία είναι μια πιθανή επιπλοκή του χειρουργείου αλλά φροντίζουμε να την αποτρέψουμε με επιμελή αιμόσταση κατά τη διάρκεια της επέμβασης. 

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται ο προεγχειρητικός έλεγχος και ιδιαίτερα το ιστορικό του ασθενούς για τυχόν αιμορραγική διάθεση. Εφόσον απαιτηθεί, σε ασθενείς με αιμορραγική διάθεση χορηγούνται παράγοντες πήξης διεγχειρητικά για αποφυγή αιμορραγιών. Επίσης θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη εάν ο ασθενής έχει εκ γενετής ανεπάρκεια υπερώας, της οποίας ένδειξη αποτελεί η δισχιδής σταφυλή, ώστε να αποφεύγεται η εκτεταμένη απόξεση και κατ’ επέκταση η ρινική ανάρροια δηλαδή διαφυγή τροφής προς την ρινική κοιλότητα.